In memoriam Rutger-Jan

TIJD VAN LEVEN - artikel van Ina Reitzema - DvhN maandag 20 november 2023

Rutger-Jan Buijs: eigenzinnige Papa Boesoe voor zijn leerlingen, gedreven Paus voor zijn voetbalvrienden

Gedreven en eigenzinnig. Een man met een geheel eigen stijl: Rutger-Jan Buijs. Paus voor zijn zaalvoetbalvrienden, Papa Boesoe voor zijn leerlingen. Oudejaarsdag 2022 overleed hij op 40-jarige leeftijd. Op dezelfde dag als paus Benedictus.

Pubers noemt Rutger-Jan Buijs zijn leerlingen steevast. De gedreven docent economie met zijn typische aanpak is geliefd. Vooral de jongens van de bovenbouw van het dr. Aletta Jacobs College in Hoogezand lopen weg met hun papa Boesoe .

Ondanks de nodige confrontaties. Meneer Buijs schuwt niet een leerling op zijn donder te geven in de klas. Zonder wrijving geen glans, is zijn credo. En met probleemgevallen weet hij ook wel raad. Niet in de les? Papa Boesoe pakt de telefoon, belt leerlingen uit bed en zorgt ervoor dat ze alsnog komen. Een vaderfiguur, met oog voor het individu. Een jongere die drie weken lang in dezelfde broek loopt? Dan zoekt hij uit wat er aan de hand is en biedt hij hulp.

‘Aparte gast’

Meisjes zijn minder gecharmeerd van deze ‘aparte gast’ met zijn uitgesproken mening. Hetzelfde geldt voor sommige vakbroeders. Ze krijgen maar moeilijk hoogte van hun eigengereide maar ook zo succesvolle collega.

Rutger-Jan is het vijfde kind in het gezin Buijs. Het nakomertje is een cadeautje voor zijn ouders, die beiden werken in het onderwijs. Hij is het leuke maar ook soms zo irritante broertje dat alles beter weet en overal in uitblinkt. Dat blijft zo als hij opgroeit. Maar ingetogen als hij is, loopt hij niet met zichzelf en zijn prestaties te koop. Het gezin woont pal naast de gereformeerde kerk, hun kerk. Dat maakt dat zijn voetbalvrienden de rustige maar oh zo ambitieuze Rutger-Jan een passende bijnaam geven: Paus.

Zaalvoetbal is zijn grote passie. Een vriend wil in Groningen een vereniging voor studenten oprichten en deelt de voorbereidingen met Rutger-Jan. Die is zo streberig dat hij Futsal Marum op poten zet, nog voordat zijn vriend zijn club voor studenten weet te realiseren: G.S.F.V. Drs. Vijfje.

Dominante keeper zaalvoetbal

Vier jaar lang zijn ze elkaars concurrent. Totdat Drs. Vijfje drie keer op rij kampioen wordt, terwijl de zaalvoetballers van Marum recreatief willen blijven. Keeper Rutger-Jan wil vooruit en stapt over naar de succesvolle studentenclub. Hij is dan al afgestudeerd, maar krijgt dispensatie. Hij en de oprichter worden maten voor het leven. Drs. Vijfje promoveert al gauw naar de 1e divisie onder de dominante leiding van de keeper, die zich een coachende rol aanmeet. De creatieve Rutger-Jan maakt ook het clublied. Dankzij zijn analytisch vermogen wordt hij later jeugdscout bij FC Groningen.

Een serieuze relatie is niets voor hem, want hij wil zijn eigen gang gaan. Geen behoefte aan een gezin, maar zijn zus helpt hij wel aan kinderen. Ze heeft een relatie met een vrouw en hij wordt hun donor. Ze krijgen een tweeling.

Verre reizen

Zijn wereld zijn zijn leerlingen en zijn sport. En verre reizen maken naar landen als Colombia en Vietnam. Een paar jaar gaat hij in de zomervakantie naar Amerika om voetbalkampen te leiden.

In 2015 verruilt hij de scholengemeenschap in Hoogezand voor het onderwijs op Aruba. Een avontuur van korte duur. Het tempo op het eiland van de Kleine Antillen is te traag voor de ondernemende Rutger-Jan. En hij heeft heimwee. Na een jaar keert hij terug naar Nederland. Hij kan weer aan het werk op zijn vertrouwde scholengemeenschap in Hoogezand. Ook Drs. Vijfje sluit Paus opnieuw in de armen, nu als trainer van het eerste team.

In 2018 - hij is dan 36 jaar - stopt hij abrupt met voetballen. Zijn energie laat hem in de steek. Van zijn laatste grote reis naar Colombia in 2021 komt hij niet fit terug. Grote onderzoeken blijven echter uit. De medische wereld is in die tijd in de ban van corona. Een ellendige tijd voor Rutger-Jan, die door de lockdowns noodgedwongen veel alleen thuis zit. Hij baalt vooral dat hij niet bij zijn leerlingen kan zijn, ze alleen op afstand online kan begeleiden.

Leerlingen scheren hoofd kaal

Als hij eindelijk naar het ziekenhuis wordt verwezen, wordt darmkanker ontdekt. Hij hangt aan het leven en zijn hoop is gevestigd op de chemo. De jongens in zijn klas scheren hun hoofd kaal, als eerbetoon en steun. Heel verrassend houdt Rutger-Jan zijn haardos en is hij in zijn mentorklas de enige mét haar. Onverwacht, want ziek, komt hij toch naar de diploma-uitreiking om zijn leerlingen toe te zingen, zoals hij altijd doet. Ze zijn blij verrast met de serenade van hun geliefde Papa Boesoe.

Zijn ziekte is te ver gevorderd, blijkt snel daarna. ,,Binnen enkele maanden is het feest voorbij zegt de dokter’’, meldt hij familie en vrienden in de grote groepsapp waarin hij hen op de hoogte houdt van zijn reisavonturen. ,,Maar ik wil geen huilfestijn.’’

In het hospice in Zuidhorn komt het nog tot twee grote bijeenkomsten: Eén voor zijn leerlingen en collega’s en één voor de Vijfje. Paus in the picture, want afscheid mocht het vooral niet heten. De familie viert er nog uitgebreid Sinterklaas.

Zijn dierbaren krijgen ter afscheid een fotostandaard met de tekst: Live your fucking best life. Met een persoonlijke noot. Zijn spaargeld gaat naar de scholengemeenschap, voor leerlingen die het hard nodig hebben. Helemaal Rutger-Jan.